Chồn hương là loài vật dễ nuôi, ít tốn công chăm sóc, tuy nhiên nếu không quản lý tốt môi trường sống và chế độ dinh dưỡng, chúng rất dễ mắc bệnh. Bệnh không chỉ khiến chồn giảm ăn, chậm lớn mà còn gây thiệt hại nặng nếu lây lan trong đàn. Bài viết sau sẽ giúp bạn nắm rõ các bệnh thường gặp ở chồn hương, dấu hiệu nhận biết, cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả.
1. Nguyên nhân khiến chồn hương dễ mắc bệnh
Chồn hương nuôi nhốt thường bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như:
-
Môi trường chuồng trại ẩm thấp, dơ bẩn, không thông thoáng.
-
Thức ăn ôi thiu, nước uống không sạch, dễ làm rối loạn tiêu hóa.
-
Thiếu ánh sáng hoặc không được vận động, gây suy nhược.
-
Tiếp xúc với động vật lạ mang mầm bệnh như chuột, mèo, chim hoang.
-
Không tiêm phòng và tẩy giun định kỳ.
Việc hiểu rõ nguyên nhân giúp người nuôi chủ động phòng tránh và chăm sóc chồn khỏe mạnh hơn.
2. Một số bệnh thường gặp ở chồn hương
a. Bệnh tiêu chảy
Nguyên nhân: do ăn thức ăn ôi thiu, uống nước bẩn, thay đổi khẩu phần đột ngột hoặc nhiễm vi khuẩn đường ruột.
Triệu chứng: chồn bỏ ăn, phân lỏng có mùi hôi, đôi khi lẫn máu hoặc nhớt, lông xù và yếu ớt.
Cách trị:
-
Cho chồn uống nước muối loãng hoặc oresol để bù nước.
-
Dùng thuốc kháng sinh nhẹ như Enrofloxacin hoặc Colistin (theo liều thú y).
-
Ngừng thức ăn tươi sống, chỉ cho ăn cháo thịt loãng và chuối chín.
b. Bệnh viêm phổi
Nguyên nhân: do chuồng trại ẩm lạnh, gió lùa hoặc tắm rửa khi trời lạnh.
Triệu chứng: chồn ho, thở khò khè, chảy nước mũi, ăn ít, hay nằm co ro.
Cách trị:
-
Giữ ấm chuồng, tránh gió lùa, lót thêm rơm khô.
-
Dùng kháng sinh đặc trị hô hấp (Tylosin hoặc Doxycycline).
-
Bổ sung vitamin C và men tiêu hóa để tăng sức đề kháng.
c. Bệnh ký sinh trùng (ghẻ, rận, giun sán)
Nguyên nhân: vệ sinh kém, không tẩy ký sinh trùng định kỳ.
Triệu chứng:
-
Ghẻ, rận: da sần sùi, rụng lông, chồn hay gãi hoặc cọ vào vách chuồng.
-
Giun sán: chồn gầy yếu dù ăn nhiều, bụng phình to.
Cách trị:
-
Tắm bằng thuốc sát trùng nhẹ hoặc dung dịch lưu huỳnh 1–2 lần/tuần.
-
Cho uống thuốc tẩy giun chuyên dụng (Albendazole hoặc Levamisole) mỗi 3 tháng/lần.
-
Dọn chuồng sạch sẽ, phun thuốc sát trùng định kỳ.
d. Bệnh cảm lạnh và suy nhược
Nguyên nhân: thời tiết thay đổi đột ngột, đặc biệt vào mùa mưa lạnh.
Triệu chứng: chồn nằm im, run rẩy, ăn ít, mắt đỏ hoặc chảy nước.
Cách trị:
-
Giữ chuồng khô ráo, kín gió, đặt thêm đèn sưởi khi trời lạnh.
-
Cho uống vitamin tổng hợp, men tiêu hóa và mật ong pha nước ấm để phục hồi sức khỏe.
3. Biện pháp phòng bệnh tổng hợp
a. Giữ vệ sinh chuồng trại
-
Dọn phân và thức ăn thừa hàng ngày.
-
Phun thuốc sát trùng (BenKocid, Virkon, Iodine) 2 tuần/lần.
-
Đảm bảo chuồng luôn khô ráo, thoáng mát, không gió lùa.
b. Chăm sóc và nuôi dưỡng đúng cách
-
Cho ăn thức ăn tươi, sạch, chế biến kỹ.
-
Tránh thay đổi khẩu phần đột ngột.
-
Cung cấp đủ nước sạch, bổ sung vitamin và men tiêu hóa định kỳ.
c. Tiêm phòng và tẩy giun định kỳ
-
Tiêm vacxin phòng dại, thương hàn, tụ huyết trùng theo khuyến cáo thú y.
-
Tẩy giun sán mỗi 3–4 tháng/lần bằng thuốc chuyên dụng.
d. Cách ly chồn mới nhập
-
Khi mua chồn giống, cách ly ít nhất 2 tuần để theo dõi sức khỏe.
-
Chỉ nhập chồn từ cơ sở uy tín, có kiểm dịch rõ ràng.
4. Một số lưu ý khi điều trị bệnh
-
Không tự ý dùng thuốc kháng sinh liều cao, dễ gây sốc thuốc.
-
Khi chồn bệnh nặng, nên liên hệ bác sĩ thú y để được hướng dẫn cụ thể.
-
Ghi chép chi tiết ngày phát bệnh, loại thuốc và liều dùng để rút kinh nghiệm cho lần sau.
5. Kết luận
Phòng bệnh cho chồn hương luôn hiệu quả hơn điều trị, vì vậy người nuôi cần chú trọng vệ sinh chuồng trại, nguồn thức ăn và chế độ dinh dưỡng. Việc phát hiện sớm dấu hiệu bệnh và xử lý kịp thời không chỉ giúp bảo vệ đàn chồn mà còn đảm bảo năng suất, mang lại lợi nhuận ổn định.
